2025 жылда қоғам алдында тұрған ең күрделі және өзекті мәселелердің бірі – суицидтің алдын алу. Әсіресе жасөспірімдер мен жастар арасындағы өз-өзіне қол жұмсау фактілері алаңдатарлық күйде қалып отыр. Шымкент қаласында бұл мәселеге немқұрайлы қарауға жол берілмейді. Қалалық билік, денсаулық сақтау ұйымдары, білім беру мекемелері, құқық қорғау құрылымдары және үкіметтік емес ұйымдар күш біріктіре отырып, бұл проблемамен күресуде нақты нәтижеге бағытталған кешенді іс-шараларды жүзеге асыруда.
2024 жылдың қорытындысы бойынша Шымкентте жасөспірімдер арасындағы суицид оқиғаларының белгілі бір өсімі тіркелді. Бұл көрсеткіш қоғамдық дабыл қағуға негіз болды. Осыған орай, 2025 жылдың басынан бастап қалада «Өмір – сенің таңдауың!» атты қалалық бағдарлама қабылданды. Бағдарламаның негізгі мақсаты – психологиялық қолдау жүйесін күшейту, балалар мен жастардың эмоционалдық жай-күйін тұрақтандыру және дер кезінде көмек көрсету жүйесін жетілдіру.
Білім басқармасы тарапынан Шымкент мектептерінің бәрінде психологиялық қауіпсіз орта құруға бағытталған жұмыстар басталды. Әр мектепте толық жұмыс істейтін кәсіби психолог мамандар саны арттырылды. Сонымен қатар, мектеп ішілік қауіп-қатер индикаторлары енгізіліп, оқушылардың жүріс-тұрысын, көңіл-күйін, әлеуметтік белсенділігін бақылау жүйесі цифрлық түрде жаңартылды. Педагогтар мен ата-аналарға арналған арнайы тренингтер өткізілуде. Бұл сабақтарда агрессия, күйзеліс, жалғыздық сезімімен күресу жолдары үйретіледі.
Шымкент қалалық денсаулық сақтау басқармасы 2025 жылы Жасөспірімдерге арналған психологиялық қолдау орталығын іске қосты. Бұл орталықта жас психологтар, психотерапевтер, әлеуметтік қызметкерлер мен дефектологтар жасөспірімдердің жан дүниесін тыңдап, ақыл-кеңес береді. Орталықта сенім телефоны, онлайн кеңес беру қызметі және анонимді чаттар жұмыс істейді. Жастар орталыққа еркін кіріп, ешқандай қысымсыз көмекті тегін ала алады.
Қалалық Жастар ресурстық орталығы, ҮЕҰ өкілдері мен еріктілер бірлесе отырып, «Өмірге үмітпен қара!», «Сен жалғыз емессің!», «Сені тыңдайтын біреу бар!» атты мотивациялық тренингтер мен арт-терапиялық шеберлік сыныптарын ұйымдастыруда. Бұл іс-шаралар жастарға тек кеңес емес, қолдау, жылулық пен сенім сыйлауды мақсат етеді.
2025 жылы Шымкенттегі жоғары оқу орындарында да студенттер арасында эмоционалдық күйзеліспен күресу бағдарламалары енгізілді. Университет психологтары мен тәлімгерлері студенттермен жеке және топтық форматта жұмыс істейді. Арнайы семинарларда психикалық денсаулықты сақтау, өзін-өзі бағалау, стрессті басқару, көмек сұраудан ұялмау сияқты маңызды тақырыптар талқыланады.
Қалалық полиция департаментімен бірлескен жұмыстардың нәтижесінде әлеуметтік желідегі қауіпті топтар мен суицидке итермелейтін контентке қарсы тұрақты мониторинг жүргізілуде. Мұндай қауіпті ақпараттар таратуға тырысқан тұлғалар қылмыстық жауапкершілікке тартылуда.
Суицид – бұл әлеуметтік, психологиялық және ақпараттық себептердің қиылысынан туындайтын күрделі мәселе. Сондықтан оған қарсы күрес те жан-жақты болуы тиіс. Шымкент қаласының осы бағыттағы жұмысы тек оқиғамен күресу емес, алдын алу, ерте араласу және қоғамдық көзқарасты өзгертуге бағытталған.
Суицидтің алдын алу – бұл тек медицина мен құқық қорғау органдарының ғана емес, әр отбасының, әр мектептің, бүкіл қоғамның міндеті. Шымкент қаласы бұл жауапкершілікті сезініп, 2025 жылы нақты нәтижеге бағытталған шаралар кешенін табандылықпен жүзеге асырып келеді.
